Dokumenty szkolne

 

 

 

 

PROGRAM REALIZACJI DORADZTWA ZAWODOWEGO

„Ja, którym się staję, ja, którym będę”  

  

w Szkole Podstawowej Nr 2 im. Gajdosza Jana Sikory w Koniakowie  rok szkolny 2025/2026  

  

  

 

 

 

 

 

Program opracowany przez:   

mgr Magdalenę Marek  

  

*Program uwzględnia Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego Szkoły Podstawowej Nr 2 im.  Gajdosza Jana Sikory w Koniakowie  

  

PODSTAWA PRAWNA:  

 

1. Ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz. U. tj. z 2020 r. poz. 1327, z 2021 r. poz. 4, 1237).   
2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 2 lipca 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz przez nauczycieli poradni psychologicznopedagogicznych oraz nauczycieli: pedagogów, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych (Dz. U z 2019 r., poz. 1322).   
3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz. U z 2019 r., poz. 325).   
4. Ustawa Prawo oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r. (t.j. z 2021 r. poz. 1082).   
5. Rozporządzenie MEN z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz. U. poz. 639, z 2020 r. poz. 1008 oraz z 2021 r. poz. 1534)).   

ZAŁOŻENIA WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO:  

  

1. Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego obejmuje ogół działań podejmowanych przez szkołę w celu prawidłowego przygotowania uczniów do wyboru dalszej drogi kształcenia  i planowania kariery zawodowej.   
2. WSDZ jest częścią planu wychowawczo-profilaktycznego szkoły i jest włączony do Statutu szkoły. Zapewnia ciągłość działań doradczych, wskazuje korelację między tymi działaniami  i procesami dydaktyczno-wychowawczymi w szkole.   
3. Służy prawidłowemu rozpoznaniu przez ucznia swojego potencjału edukacyjno – zawodowego oraz rozwijaniu jego tożsamości grupowej, jako ważnego elementu funkcjonowania społecznego.   
4. Działania w ramach WSDZ, zaplanowane na cały cykl kształcenia, są systematycznie realizowane według harmonogramu pracy szkoły. Kierowane są do trzech grup adresatów: uczniów, rodziców i nauczycieli.   
5. W realizację zadań WSDZ zaangażowani są wszyscy członkowie rady pedagogicznej: dyrektor, wychowawcy, pozostali nauczyciele, wychowawcy świetlicy, nauczyciele - bibliotekarze, specjaliści.   
6. WSDZ określa rolę i zadania osób odpowiedzialnych w ramach rocznego planu działań, czas  i miejsce realizacji zadań, metody pracy oraz oczekiwane efekty.  
7. WSDZ ma charakter planowanych działań ogółu nauczycieli i koordynowany jest przez szkolnego doradcę zawodowego oraz zespół wychowawców, dzięki czemu wszelkie działania szkoły mają spójny charakter.   
8. Zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego w kl. VII – VIII prowadzi doradca zawodowy posiadający kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela doradcy zawodowego.   

Cele główne doradztwa zawodowego:  

 

1. Preorientacja zawodowa dla oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej, która ma na celu wstępne zapoznanie dzieci z wybranymi zawodami oraz pobudzanie i rozwijanie ich zainteresowań i uzdolnień. 
2. Orientacja zawodowa dla klas I-VI szkół podstawowych, która ma na celu dalsze zapoznawanie uczniów z wybranymi zawodami, kształtowanie pozytywnych postaw wobec pracy i edukacji oraz pobudzanie, rozpoznawanie i rozwijanie ich zainteresowań i uzdolnień, 
3. Zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII i VIII szkół podstawowych. 

  

Cele szczegółowe doradztwa zawodowego:  

 

• Przygotowanie uczniów do świadomego wyboru zawodu zgodnie z ich zainteresowaniami  i możliwościami. 
• Kształtowanie postawy przedsiębiorczości i aktywności wobec pracy. 
• Kształtowanie umiejętności analizowania swoich cech osobowości w aspekcie wyboru zawodu. 
• Dostarczanie informacji o zawodach, wymaganiach rynku pracy, o systemie szkolnictwa ponadpodstawowego. 
• Kształtowanie umiejętności pracy w zespole, komunikatywności, zaangażowania. 
• Kształtowanie szacunku do pracy. 
• Kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji. 
• Zapoznanie z nowymi technologiami oraz potrzebami rynku pracy. 

  

Treści programowe. 

  

W programie uwzględniono cztery obszary celów szczegółowych, które jednocześnie wyznaczają treści programowe doradztwa zawodowego: 

1. Poznawanie własnych zasobów, m.in.: zainteresowań, zdolności i umiejętności; mocnych i słabych stron jako potencjalnych obszarów do rozwoju, ograniczeń, kompetencji (wiedzy, umiejętności i postaw), wartości, predyspozycji zawodowych, stanu zdrowia. 
2. Świat zawodów i rynek pracy, m.in.: poznawanie zawodów, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o zawodach i rynku pracy, umiejętność poruszania się po nim, poszukiwanie i utrzymanie pracy. 
3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie, m.in.: znajomość systemu edukacji i innych form uczenia się, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o formach  i placówkach kształcenia, uczenie się przez całe życie. 
4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych, 

m.in.: planowanie ścieżki edukacyjnej i zawodowej z przygotowaniem do zdobywania doświadczenia zawodowego oraz refleksji nad nim, podejmowanie i zmiany decyzji dotyczących edukacji i pracy, korzystanie z całożyciowego poradnictwa kariery. 

Cele szczegółowe programu w odniesieniu do w/w obszarów: 

  

1.POZNAWANIE WŁASNYCH ZASOBÓW – uczeń: 

  

• rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe oraz stan zdrowia); 
• dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu kariery edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autodiagnozy, ocen innych osób i innych źródeł; 
• rozpoznaje własne ograniczenia jako wyzwania w odniesieniu do planów edukacyjnozawodowych; 
• charakteryzuje wartości z uwzględnieniem wartości pracy i etyki zawodowej; 
• określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji. 

  

2. ŚWIAT ZAWODÓW I RYNEK PRACY – uczeń: 

  

• • wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając składowe ich opisów, w tym dróg ich zdobywania; 
  • wyjaśnia zjawiska i trendy zachodzące na współczesnym rynku pracy; 
  • porównuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy i oczekiwaniami pracodawców; 
  • dokonuje autoprezentacji; 
  • uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka; 
  • analizuje znaczenie i możliwości doświadczania pracy; 
  • jest otwarty na nowe technologie i nowe możliwości rynku pracy. 

  

3. RYNEK EDUKACYJNY I UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE – uczeń: 

  

• • analizuje oferty szkolnictwa ponadpodstawowego i wyższego pod kątem możliwości dalszego kształcenia, korzystając z dostępnych źródeł informacji; 
  • analizuje kryteria rekrutacyjne do wybranych szkół w kontekście rozpoznanych własnych zasobów; 
  • charakteryzuje strukturę systemu edukacji formalnej oraz możliwości edukacji pozaszkolnej w Polsce; 
  • określa znaczenie uczenia się przez całe życie. 

 

4. PLANOWANIE WŁASNEGO ROZWOJU I PODEJMOWANIE DECYZJI EDUKACYJNO-ZAWODOWYCH – uczeń: 

  

• • planuje ścieżki kariery edukacyjno-zawodowej, uwzględniając konsekwencje podjętych wyborów; 
  • podejmuje decyzje o dalszej drodze edukacyjno-zawodowej samodzielnie lub przy wsparciu doradczym, 
  • określa marzenia, cele i plany edukacyjno-zawodowe na bazie własnych zasobów; 
  • identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie kariery i wyjaśnia, w jakich sytuacjach korzystać z ich pomocy. 

Działania kierowane do uczniów:  

1. 1. konsultacje indywidualne, porady, udzielanie wskazówek, 
   2. zajęcia grupowe realizujące treści programowe dla klas I-III, IV-VI, VII-VIII związanych tematycznie z obszarami: poznawanie siebie i własnych zasobów; świat zawodów i rynek pracy; rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie; planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno- zawodowych: kl. I–VI – prowadzenie orientacji zawodowej, kl. VII – 10 godzin lekcyjnych, kl. VIII – 10 godzin lekcyjnych, kl. VII i VIII –  realizacja zagadnień doradztwa zawodowego podczas lekcji wychowawczych – minimum 5 godzin, 
   3. udostępnianie publikacji/literatury z zakresu doradztwa zawodowego, 
   4. praca z informatorami o zawodach, 
   5. spotkania z pracodawcami, absolwentami szkoły, 
   6. projekcje filmów o zawodach,  
   7. tworzenie kół zainteresowań, 
   8. organizacja konkursów zawodoznawczych, 
   1. wizyty zawodoznawcze, 
   10. udział w targach edukacyjnych, 
   11. umieszczanie informacji edukacyjno-zawodowych, np. na stronie internetowej lub szkolnej stronie Facebooka.

Cele szczegółowe w zakresie pracy z: 

  

Rodzicami/opiekunami prawnymi: 

  

• podniesienie umiejętności komunikowania się ze swoimi dziećmi; 
• doskonalenie umiejętności wychowawczych; 
• wypracowanie form wspierania dzieci w wyborze ich dalszej drogi życiowej; 
• prezentacja założeń pracy informacyjno-doradczej szkoły na rzecz uczniów; 
• zajęcia edukacyjne służące wspomaganiu rodziców w procesie podejmowania decyzji edukacyjnych i zawodowych przez ich dzieci; 
• włączanie rodziców, jako przedstawicieli różnych zawodów, do działań informacyjnych szkoły; 
• przedstawienie aktualnej i pełnej oferty edukacyjnej szkolnictwa na różnych jego poziomach. 

Działania kierowane do rodziców/opiekunów prawnych  

1. 1. 1. systematyczne przekazywanie wiedzy o dziecku, jego umiejętnościach, zdolnościach, zainteresowaniach, 
      2. organizowanie spotkań doradczych, 
      3. udostępnianie publikacji/literatury z zakresu doradztwa zawodowego. 

Nauczycielami: 

  

• uzyskanie wsparcia i pomocy w pracy wychowawczej; 
• lepsze rozpoznanie potrzeb uczniów, ich oczekiwań wobec szkoły i rynku pracy;
   nakreślenie dalszego kierunku pracy z rodzicami i młodzieżą. 

Działania kierowane do nauczycieli:  

1. 1. uświadamianie nauczycielom konieczności realizowania programu WSDZ  na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego, 
   2. umożliwianie udziału w projektach, kursach i szkoleniach związanych z obszarem doradztwa zawodowego wymiana doświadczeń, baza wiedzy, 
   3. organizowanie lekcji otwartych. 

Cele ogólne oraz cele szczegółowe programu są spójne z celami kształcenia ogólnego w naszej szkole. Uwzględniają wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne, rozwijane  w ramach kształcenia ogólnego oraz zadania szkoły i cele edukacji poszczególnych przedmiotów, m.in. wiedzy o społeczeństwie oraz wychowania do życia w rodzinie,  co umożliwia realizowanie programu zarówno podczas zajęć z zakresu doradztwa zawodowego, jak i na zajęciach z wychowawcą, lekcjach przedmiotowych oraz  na dodatkowych zajęciach edukacyjnych w tym innych zajęciach obejmujących wspomaganie uczniów w wyborze kierunku kształcenia i zawodu – w ramach pomocy psychologicznopedagogicznej. 

 Nowe technologie wspierające proces doradztwa zawodowego  

• • Zintegrowana Platforma Edukacyjna www.zpe.gov.pl - zamieszczane są tam materiały multimedialne, opracowywane w ramach projektów unijnych, wspierające proces doradztwa zawodowego dla różnych grup wiekowych (filmy, informacje zawodoznawcze oraz materiały VR) prezentujące zawody, w tym zawody szkolnictwa branżowego. Materiały te mogą być wykorzystywane nie tylko przez nauczycieli i specjalistów, ale także przez uczniów i ich rodziców przy podejmowaniu decyzji o wyborze zawodu oraz kierunku dalszego kształcenia. 
  • Storna Internetowa www.infozawodowe.men.gov.pl, - będąca źródłem informacji o zawodach, kształceniu zawodowym oraz materiałów z zakresu doradztwa zawodowego dla dzieci i uczniów na wszystkich etapach edukacyjnych oraz ich rodziców, a także dla osób dorosłych zainteresowanych przekwalifikowaniem się lub podniesieniem kwalifikacji. Na stronie Infozawodowe zamieszczone są informacje zawodoznawcze, w tym materiały multimedialne prezentujące zawody szkolnictwa branżowego, wykaz szkół prowadzących kształcenie zawodowe oraz kwalifikacyjnych kursów zawodowych organizowanych w całym kraju. Infozawodowe jest także miejscem publikacji aktualności związanych tematycznie z kształceniem zawodowym  i doradztwem zawodowym, informacji o inicjatywach i wydarzeniach oświatowych, prognozy zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego, a  docelowo także ofert pracodawców i szkół zainteresowanych nawiązaniem współpracy. 

   

Zadania szkolnego doradcy zawodowego: 

1. 1. Systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów na informacje i pomoc  w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej. 
   2. Gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych dla Szkoły Podstawowej. 
   3. Wskazywanie osobom zainteresowanym (młodzieży, rodzicom, nauczycielom) źródeł dodatkowej, rzetelnej informacji na temat: rynku pracy, trendów rozwojowych  w świecie zawodów i zatrudnienia, możliwości wykorzystania posiadanych uzdolnień  i talentów w różnych obszarach świata pracy, instytucji i organizacji wspierających funkcjonowanie osób niepełnosprawnych w życiu codziennym i zawodowym, alternatywnych możliwości kształcenia dla młodzieży z problemami emocjonalnymi  i niedostosowaniem społecznym, programów edukacyjnych UE oraz porównywalności dyplomów i certyfikatów zawodowych. 
   4. Udzielanie indywidualnych porad edukacyjnych i zawodowych uczniom  i ich rodzicom. 
   5. Prowadzenie grupowych zajęć aktywizujących, przygotowujących uczniów  do świadomego planowania kariery  i podjęcia roli zawodowej. 
   6. Kierowanie, w sprawach trudnych, do specjalistów: doradców zawodowych  w poradniach psychologiczno- pedagogicznych. 
   7. Koordynowanie działalności informacyjno – doradczej szkoły. 
   8. Wspieranie rodziców i nauczycieli w działaniach doradczych poprzez organizowanie spotkań szkoleniowo-informacyjnych, udostępnianie im informacji i materiałów  do pracy z uczniami itp. 
   9. Współpraca z Radą Pedagogiczną w zakresie: tworzenia i zapewniania ciągłości działań Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego, zgodnie ze Statutem Szkoły, realizacji zadań  z zakresu przygotowania uczniów do wyboru drogi zawodowej - zawartych w Programie Profilaktyczno - Wychowawczym szkoły. 
   10. Systematyczne podnoszenie własnych kwalifikacji.
   11. Wzbogacanie warsztatu pracy o nowoczesne środki przekazu informacji oraz udostępnianie ich osobom zainteresowanym. 
   12. Współpraca z instytucjami wspierającymi wewnątrzszkolny system doradztwa: kuratoria oświaty, centra informacji i planowania kariery zawodowej, poradnie psychologiczno–pedagogiczne, powiatowe urzędy pracy, zakłady doskonalenia zawodowego itp.

 

Metody pracy:   

W poradnictwie indywidualnym metody stosowane w pracy doradczej to m.in.:

• konsultacje i porady indywidualne,   
• diagnoza zainteresowań, mocnych stron. 

W poradnictwie grupowym stosowane metody w pracy doradczej to m.in.: 

• burza mózgów, dyskusja, pogadanki,   
• metody testowe jak np. ankiety,   
• metoda dramy: inscenizacje i odgrywanie ról,
• metody audiowizualne: filmy, prezentacje multimedialne,   
• treningi umiejętności społecznych,   
• gry symulacyjne i zabawy,
• zajęcia plastyczne. 

 

Sojusznicy i sieci współpracy:

• poradnia psychologiczno-pedagogiczna,   
• ośrodek doskonalenia nauczycieli,   
• centrum kształcenia zawodowego (CKZ),
• kuratorium oświaty,
• organ prowadzący,   
• urząd pracy, 
• cech rzemiosł różnych i przedsiębiorczości,
• izby rzemieślnicze,   
• pracodawcy, przedsiębiorcy,   
• organizacje pozarządowe,  
• Gminny Ośrodek Kultury w Istebne